یک ساختمان واقعی

محمد فتح نجات، «ساختمان رز» نمایشی که از تاریخ 11 تیرماه در پلاتو صنعتی کرمان در حال اجرا است. اثری که با لهجه کرمانی اجرا می شود و روایت گر سلسله اتفاقات خانوادگی است. این نمایش به کارگردانی علی صادقی زاده و بازیگری چندین بازیگر با سابقه کرمانی نظیر سجاد خان بابا اجرا می شود که درباره آن می توان به نکات بسیاری اشاره کرد. قبل از هرچیز اولین نکته ای که در ذهن بنده نقش بست این بود که چقدر تئاتر کرمان از حال و هوای آثار رئال دور شده است. آثاری که در سالهای دور هویت تئاتر به شمار می آمدند، اما امروز بیشتر فعالان حوزه تئاتر از این سبک دوری می کنند. شاید بتوان گفت که در چند سال اخیر این تنها اثر واقع گرایانه ای بود که در کرمان اجرا شد. اینکه جامعه تئاتر از چنین آثاری دوری می کند البته بی ارتباط با شیوه ممیزی و بازبینی آثار نیست. زیرا در اینگونه آثار همواره ملاحظات و مصلحت اندیشی ها بسیاراست و به قول عامیانه؛ دست و بال عوامل بسته می شود. اما در کارهای سورئال که زمان، مکان و شخصیت ها نامشخص و ساختگی هستند، مشاهده می کنیم که گروه های تئاتر آزادی بیشتری دارند و بنده حقیر نمی دانم چنین اتفاقی و تغییر ذائقه در مخاطب تئاتر خوب است یا بد؟ زیرا در تاریخ هنر بسیار مشاهده کرده ایم که برخی دگردیسی های ناشی از محدودیت، باعث شکوفایی و پیشرفت هنر شده است و امیدواریم که درباره فضای فعلی تئاتر ایران نیز شاهد چنین پیشرفتی باشیم. به دلیل اصلی نگارش این متن برگردیم. تئاتر «ساختمان رز» که به راستی هر ایرانی می تواند معادلی شبیه به آن در خانواده دور و یا نزدیک خود پیدا کند و این نکته مهمی است که کشش و جاذبه خوبی برای مخاطب ایجاد می کند. از سویی دیگر استفاده بجا و به دور از لودگی از لهجه کرمانی برای مخاطب کرمانی نوعی جذابیت خاص به شمار می آید که بنده به عنوان یک کرمانی و مخاطب دائمی تئاتر از آن لذتی مضاعف بردم. البته بنده بسیار خوشحال هستم که در سال های جدید حساسیت فعالان تئاتر کرمان برای استفاده از لهجه کرمانی بیشتر شده و امروز دیگر تمسخر ناخواسته لهجه در آثار دیده نمی شود. «ساختمان رز» درحالی که یک اثر اجتماعی بسیار تلخ است، در بخشی از لحظه های اجرا نوعی کمدی دلچسب را در دیالوگ های بازیگران به تماشاگر هدیه می کند. اما دکور این نمایش که به نظر می رسد قصد داشته یک نوع پرسپکتیو را به نمایش بگذارد از نظر بنده قابل درک نبود و البته شاید همین فقیر بودن دکور نیز اشاره به وضعیت مادی خانواده هایی داشته باشد که این نمایش روایت گر داستان زندگی ایشان بود. به نظر بنده حقیر «ساختمان رز» یک تلنگر ارزشمند به برخی فراموش شده های اجتماعی و خانوادگی که در لابلای  فشارهای اقتصادی این روزها گم شده است، بود و این نکته بسیار ارزشمند است. درست است که بسیاری از فعالان تئاتر برای این رسته هنری هیچ وظیفه اجتماعی در نظر نمی گیرند و کارهای بسیاری هم اجرا می شود که تقریبا هیچ پیام وآوردی برای جامعه ندارند. اما در چنین اوضاعی وقتی که یک اثر به مخاطبش تلنگر می زند باید عوامل اجرای آن را ستود. به بسیاری از نکات اشاره کردم و بسیاری نکات منفی و مثبت دیگر هم شاید در این اثر وجود داشته باشد که به دلیل فنی نبودن این یادداشت به آنها اشاره ای ندارم، اما نمی توانم از ایفای نقش بسیار دلنشین و هنرمندانه «سحر سالاری» بگذرم. بازیگری که البته در گذشته نیز خود را بارها ثابت کرده، اما در این نمایش بسیار باورپذیر ایفای نقش کرد. بانو سالاری در لحظه لحظه دیالوگ هایش از هیچ بزرگ نمایی لهجه ای سو استفاده نکرد و ازسویی دیگر هیچ گونه واژه قدیمی و غیر معاصری که دیگر در جامعه امروز مصطلح نباشد را نیز بیان نکرد. درست است که باید در این زمینه قدردان نویسنده کار بود، اما از این نکته نیز نباید غافل شد که در چنین آثاری دخل و تصرف بازیگران در متن در هنگام اجرا کم نیست. البته دیگر بازیگران این کار نیز ارائه ای بسیار دلپذیر و ارزشمند داشتند و باید از کل تیم عوامل این کار و به خصوص کارگردان اثر که خود بازیگر کار هم بود قدردانی کرد. همچنین استفاده از موسیقی زنده در این نمایش قابل تقدیر است زیرا به نظر بسیاری از استادان و فعالان حوزه تئاتر موسیقی زنده روحی مضاعف به تئاتر می بخشد که باعث بیشتر گیرا بودن اثر می شود. نمایش «ساختمان رز»هر شب راس ساعت 19:30 در پلاتو صنعتی کرمان اجرا می شود، تهیه بلیت از طریق سایت تیوال ممکن است و روزنامه کرمان امروز، از کرمانیان هنردوست دعوت می کند که به تماشای این اثر بنشینند. 

منبع: کرمان امروز